در بازار پرتلاطم ارزها دیجیتال، بسیاری از معامله گران و سرمایه‌گذاران به‌دنبال یافتن کوین هایی هستند که همواره قیمت تقریباً ثابتی صرف‌نظر از شرایط بازار دارند. این کوین ها، استیبل کوین نام دارند که همواره ارزش آنها بر حسب دسته دیگری از دارایی‌ها ارائه می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم به‌طور کامل با استیبل کوین ها، نحوه عملکرد، مزایا و معایب و تأثیر آنها بر بازار ارزهای دیجیتال آشنا شویم. اگر شما نیز قصد سرمایه‌گذاری مطمئن در بازار ارز دیجیتال را دارید و می‌خواهید با استیبل کوین ها که در کشور ما بسیار پرطرفدار هستند آشنا شوید، حتماً این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین ها (Stable Coins)، نوعی ارز دیجیتال هستند که ارزش آنها وابسته یا هم‌تراز با سایر ارزهای فیات، کامودیتی یا ابزار مالی است. هدف از عرضه استیبل کوین ها، ارائه جایگزینی برای نوسان‌های شدید بسیاری از ارزهای دیجیتال مطرح در بازار کریپتو از جمله بیت‌کوین (BTC) است که این نوسان‌ها موجب شده‌اند تا سرمایه‌گذاری در کریپتو برای بسیاری از تراکنش‌های معمول، مناسب نباشد.
چرا استیبل کوین ها اهمیت دارند؟
هر چند بیت‌کوین به‌عنوان مطرح‌ترین ارز دیجیتال در بازار کریپتو شناخته می‌شود، اما با نوسان‌های قیمتی شدیدی دست و پنجه نرم می‌کند. به‌طور مثال، قیمت بیت‌کوین از کمتر از ۵۰۰۰ دلار در ماه مارس ۲۰۲۰ به حدود ۶۳۰۰۰ دلار در آوریل ۲۰۲۱ رسید که نشان دهنده افزایش %۵۰ قیمت این کوین طی حدود دو ماه است. همچنین قیمت بیت‌کوین و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر، تغییرات شدیدی را در طی معاملات روزانه تجربه می‌کنند. در برخی مواقع و صرفاً طی چند ساعت، ارزش ارزهای دیجیتال بیش از %۱۰ تغییر می‌کند.
هر چند این نوسان قیمت برای بسیاری از تریدرها جذاب است، اما برای تراکنش‌های معمول مانند معامله کالاها و خدمات، ریسک بسیار زیادی برای خریدار و فروشنده دارد. سرمایه گذارانی که ارزهای دیجیتال را برای مدت طولانی نگهداری یا اصطلاحاً هولد می‌کنند، مایل نیستند مانند کسی که ۱۰۰۰۰ بیت‌کوین برای خرید دو پیتزا پرداخت کرد، مشهور شوند. از این رو، استیبل کوین ها برای با امکان حفظ ارزش خود از راه‌های گوناگون، به بازار ارزهای دیجیتال معرفی‌شده‌اند.
انواع استیبل کوین ها
چهار نوع استیبل کوین بر اساس مکانیزم تثبیت ارزش آنها وجود دارند.
استیبل کوین ها با پشتوانه فیات
استیبل کوین های با پشتوانه فیات، وابسته به یک ارز فیات (یا چندین ارز) مانند دلار آمریکا هستند به‌نحوی که ارزش آنها همواره بر پایه همان ارز، خواهد بود. از جمله انواع دیگر پشتوانه‌ها، می‌توان به فلزات گران‌بها مانند طلا یا نقره و همچنین کامودیتی ها مانند نفت خام اشاره کرد، اما بیشتر استیبل کوین ها با پشتوانه فیات، دارای ذخیره دلار آمریکا هستند.
این منابع توسط متولیان مستقل نگهداری شده و به‌طور منظم، حسابرسی می‌شوند. تتر (USDT) و TrueUSD (TUSD) جزو استیبل کوین های مطرح با پشتوانه دلار آمریکا هستند و ارزش آنها هم‌تراز با دلار، تعیین می‌شود.
استیبل کوین ها با پشتوانه کریپتو
استیبل کوین ها با پشتوانه کریپتو توسط ارزهای دیجیتال دیگر پشتیبانی می‌شوند. از آنجایی که ممکن است ارز دیجیتال ذخیره نیز در معرض نوسان‌های شدیدی قرار گیرد، این استیبل کوین ها بیش از حد وثیقه شده هستند یعنی ارزش ارز دیجیتال موجود در منابع ذخیره، بیش از ارزش استیبل کوین های صادر شده‌است.
استیبل کوین های الگوریتمی
استیبل کوین های الگوریتمی دسته سوم استیبل کوین ها هستند که تفاوت اصلی آنها، استراتژی حفظ ارزش استیبل کوین با کنترل عرضه آن از طریق یک الگوریتم و اساساً یک برنامه رایانه‌ای است که فرمول از پیش تعیین شده‌ای را اجرا می‌کند.
این رویه در برخی موارد تفاوت چندانی با بانک‌های مرکزی ندارد به‌نحوی که آنها نیز برای حفظ ارزش ارزی که صادر می‌کنند، به یک دارایی ذخیره متکی نیستند. تنها تفاوت در این مورد است که یک بانک مرکزی مانند فدرال رزرو آمریکا، سیاست پولی خود را بر اساس پارامترهای شناخته شده طراحی کرده و موقعیت آن به‌عنوان صادرکننده، اعتبار آن سیاست را نشان‌می‌دهد.
استیبل کوین های وابسته به کامودیتی ها
دسته دیگر استیبل کوین ها، به کامودیتی هایی مانند طلا وابسته هستند. معمولاً ارزش استیبل کوین های وابسته به کامودیتی ها مبتنی بر نسبت ثابتی بین مقدار استیبل کوین و ارزش مقدار خاصی طلا تعیین می‌شوند. این نسبت بر اساس ساختار استیبل کوین، متفاوت است.
بسیاری از پروژه‌های استیبل کوین، رویکرد متفاوتی نسبت به طلا دارند. برخی از استیبل کوین ها به‌نحوی ساختاردهی شده‌اند که ارزش یک کوین، دقیقاً معادل یک گرم طلا است. در واقع ارزش استیبل کوین به‌طور مستقیم با قیمت کنونی طلا ارتباط دارد. بنابراین ارزش استیبل کوین همواره با یک گرم طلا یکسان است. از طرفی، استیبل کوین های دیگری که به طلا وابسته هستند، به‌نحوی ساختاردهی شده‌اند که ارزش آنها با ارزش از پیش تعریف شده طلا، یکسان است. در واقع مقدار واقعی طلای دریافتی هنگام معامله استیبل کوین ها، وابسته به قیمت کنونی طلا است.
قانون‌گذاری استیبل کوین ها
رشد قابل توجه ارزش استیبل کوین ها به میزان ۱۳۰ میلیارد دلار و ظرفیت بالای آنها جهت تأثیرگذاری بر بخش بزرگ‌تری از سیستم مالی موجب شده‌است تا این کوین ها تحت نظارت و پایش قانون گذاران و نهادهای قانونی قرار گیرند. سازمان بین المللی کمیسیون اوراق‌بهادار (IOSCO) در اکتبر ۲۰۲۱ اعلام‌کرد که باید استیبل کوین ها به‌عنوان زیرساخت بازار مالی در کنار سایر سیستم‌های پرداخت، قانون‌گذاری شوند. قوانین پیشنهادی بیشتر معطوف به استیبل کوین های مهم و تأثیرگذار بر تراکنش‌های مالی هستند. علاوه بر این، سیاست مداران به‌دنبال مقررات سخت‌گیرانه تری در قبال استیبل کوین ها هستند.
استراتژی‌های معاملاتی استیبل کوین ها
در نگاه اول، ممکن است سرمایه‌گذاری در استیبل کوین ها چندان جذاب نباشد. اگر شما ۱۰۰۰ یورو در یک کوین وابسته به یورو سرمایه‌گذاری کنید، سرمایه شما در انتهای ۱۰ سال، حدود ۱۰۰۰ یورو خواهد بود. سرمایه‌گذاران به‌دنبال بازده بیش از ۰ درصد به‌خصوص در بازار پر نوسانی مانند کریپتو هستند.
اما دلایل منطقی برای خرید استیبل کوین ها وجود دارند. اولاً، استیبل کوین ها، ابزار ساده‌ای برای انتقال سرمایه از یک صرافی کریپتویی به صرافی دیگر محسوب می‌شوند. اگر می‌خواهید در یک صرافی خریداری کنید و نمی‌توانید سرمایه خود را با ارز فیات بومی کشور خود انتقال دهید، استیبل کوین، راهکار بسیار مناسبی است.
استیبل کوین ها برای افرادی مناسب هستند که در کشورهایی با ارزهای ناپایدار و در شرایط عدم ثبات اقتصادی زندگی می‌کنند. هنگامی که اقتصاد یک کشور با ابر تورم مواجه می‌شود، شهروندان به‌دنبال خریدو دلار هستند. متأسفانه بانک‌ها و صرافی‌ها نمی‌توانند این ارزها را به مقدار کافی عرضه کنند و امکان خرید ارزهای خارجی به‌صورت آنلاین نیز دشوار می‌شود.
مطرح‌ترین استیبل کوین های بازار کریپتو
در میان انواع شناخته شده‌ترین استیبل کوین های بازار کریپتو
سه کوین زیر شهرت بیشتری دارند:
تتر (USDT)
تتر (USDT) یکی از شناخته شده‌ترین استیبل کوین ها است. ارزش این کوین، وابسته به دلار آمریکا است و با نسبت ۱:۱ معامله می‌شود. در واقع، ارزش هر استیبل کوین تتر، معادل ۱ دلار آمریکا است.
USD Coin (USDC)
USD Coin (USDC) همانند تتر با نسبت ۱:۱ وابسته به دلار آمریکا است. USDC در سال ۲۰۱۸ با هدف امکان معامله کالاها و خدمات با ارزهای دیجیتال در آینده، عرضه شد. دلارهای آمریکا در حساب‌هایی نگهداری می‌شوند که به‌صورت عمومی توسط شرکت حسابرسی گر نت تارنتون حسابرسی می‌شوند بنابراین USD Coin صرفاً توسط یک ارز فیات پشتیبانی نمی‌شود. این کوین، شفاف و حسابرسی شده‌است.
Dai (DAI)
استیبل کوین مبتنی بر اتریم دای (DAI)، استیبل کوین مطرح دیگر بازار کریپتو است. قیمت این استیبل کوین نیز هم‌تراز با قیمت دلار آمریکا است. دای با اتکا به وثیقه‌های ارز دیجیتال، ارزش خود را نسبت به دلار حفظ می‌کند. این پروتکل از سیستمی با نام وضعیت بدهی وثیقه (CDP) استفاده می‌کند. CDPها، قراردادهای هوشمندی ذیل پروتکل می‌کر هستند که طی آن، کاربران می‌توانند وثیقه خود را سپرده‌گذاری کنند (اوراق‌بهادار به‌صورت ارز دیجیتال). آنها در ازای این کار، توکن های جدید DAI را دریافت می‌کنند.
مزایا و معایب استیبل کوین ها
استیبل کوین ها، همانند انواع دیگر ارزهای دیجیتال، مزایا و معایب خاص خود را دارند که به آنها در جدول زیر، اشاره‌کرده‌ایم.
| مزایا | معایب |
| پایداری :
استیبل کوین ها جهت تضمین ثبات و پایداری طراحی‌شده‌اند. از آنجایی که بیشتر آنها وابسته به ارزهای دیجیتال هستند، ارزش استیبل کوین ها با یک دارایی پایدار، همسان است. این پایداری موجب می‌شود تا استیبل کوین ها، ابزار بسیار خوبی برای مبادله باشند. |
بی ثباتی ارزش و دستکاری الگوریتم :
برخی از استیبل کوین ها به‌خصوص استیبل کوین های کاملاً حضانت نشده (پشتیبانی نشده)، در مواقعی ارزش باثباتی ندارند. از آنجایی که بیشتر استیبل کوین های غیر متمرکز در پروتکل‌های قرارداد هوشمند نگهداری می‌شوند، ممکن است ریسک دستکاری الگوریتم وجود داشته‌باشد. |
| تراکنش‌های سریع :
استیبل کوین هایی مانند USDC برای بالا بردن سرعت و کارایی طراحی شده و گزینه بسیار خوبی برای تراکنش‌ها هستند. آنها مبتنی بر فناوری بلاک‌چین بوده که امکان تراکنش‌های سریع و امن را ممکن می‌سازد. بر خلاف تراکنش‌های معمول بر پایه ارز فیات که بعضاً چند روز به طول می‌انجامند، تراکنش‌های استیبل کوین ها تقریباً فوری انجام می‌شوند. |
متمرکز بودن :
استیبل کوین ها غالباً متمرکز هستند ینی توسط یک نهاد مرکزی، صادر و کنترل می‌شوند. این مترکز بودن موجب می‌شود تا استیبل کوین ها در برابر حملات هکرها یا جعل و کلاه برداری، آسیب‌پذیر باشند. |
| کارمزد کمتر تراکنش‌ها :
کارمزد تراکنش‌های استیبل کوین ها کمتر از کارمزد بسیاری از ارزهای دیجیتال است. در واقع آنها به‌عنوان ابزار مبادله طراحی‌شده‌اند و کارمزدهای تراکنش هایشان نیز کمتر از کوین هایی مانند بیت‌کوین است. |
محدود بودن فرصت سرمایه‌گذاری :
استیبل کوین ها عموماً جهت سرمایه‌گذاری طراحی نشده‌اند و فرصت‌های محدودی برای کسب سود در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال دارند. |
| شفافیت :
استیبل کوین هایی مانند USDC شفاف هستند به‌نحوی که کاربران می‌توانند تراکنش‌های خود را پایش کرده و نحوه استفاده از پول خود را مشاهده کنند. این شفافیت، مزیت بزرگی به‌خصوص برای سازمان‌ها و شرکت‌هایی است که تراکنش‌های خود را پایش کرده و باید منطبق با قوانین خاصی عمل کنند. |
پذیرش محدود :
استیبل کوین هایی مانند USDC به‌تازگی عرضه شده و استفاده از آنها به‌مراتب کمتر از کوین های مطرحی همچون بیت‌کوین است. این عامل سبب محدود شدن نقدینگی استیبل کوین ها شده و باعث می‌شود تا آنها کمتر برای تراکنش‌ها استفاده شوند. |
کلام پایانی: آینده استیبل کوین ها
هدف از عرضه استیبل کوین، فراتر یک قرارداد مالی است. استفاده از استیبل کوین سبب تکامل سیستم‌های پرداخت رایج و ارزهای دیجیتال پرنوسان می‌شود. استیبل کوین، شکل تازه‌ای از پول دیجیتال است. استیبل کوین به‌عنوان دارایی‌هایی که ذاتاً ارزش پایداری دارند، می‌توانند فرصت‌های تازه‌ای را به‌سمت پذیرش دارایی‌های دیجیتال ایجاد کنند. در این مقاله، با استیبل کوین، مزایا و معایب و انواع استیبل کوین ها آشنا شدیم.
سوالات متداول
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین ها نوعی ارز دیجیتال هستند که ارزش آنها وابسته به دسته ای دیگر از دارایی ها است. رایج ترین استیبل کوین ها، استیبل کوین ها با پشتوانه ارز فیات هستند که وابسته به ارزهایی همچون دلار آمریکا هستند.
تفاوت بین استیبل کوین و یک ارز دیجیتال معمولی چیست؟
استیبل کوین، یک ارز دیجیتال است که قیمت آن وابسته به یک دارایی مرجع دیگر همانند ارز فیات، کامودیتی یا حتی ارزهای دیجیتال دیگر است. وابستگی به یک دارایی کم نوسان، باعث پایداری ارزش استیبل کوین ها بر خلاف ارزهای دیجیتال بدون پشتوانه که نوسان بسیار زیادی دارند، می شود.
آیا استیبل کوین ها بهتر از بیت کوین است؟
استیبل کوین ها، توکن هایی هستند که اساسا ارزش آنها وابسته به دلار آمریکا است و به طور گسترده به عنوان پلی میان ارزهای رایج با دارایی های دیجیتال و به عنوان ابزار نقدینگی برای معامله استفاده می شوند. برخی معتقدند استیبل کوین ها می توانند سیگنال بهتری برای تقاضای کریپتو نسبت به ETF بیت کوین باشند.
بهترین استیبل کوین چیست؟
تتر (USDT) دارای بالاترین ارزش بازار در میان تمامی استیبل کوین ها است و بسیاری از سرمایه گذاران برای حفظ ارزش دارایی های خود، از این کوین استفاده می کنند.
