تحلیل تکنیکال، یکی از مهم‌ترین تکنیک‌ها برای تحلیل تمامی بازارهی مالی است. یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال، اسیلاتورها هستند. بسیاری از تریدرها و تحلیل‌گران بازارهای گوناگون از این ابزار برای تحلیل روند قیمت، بازگشت قیمت و بسیاری از اطلاعات مهم دیگر استفاده می‌کنند. در این مقاله می‌خواهیم با اسیلاتور، مهم‌ترین انواع این ابزار تحلیل تکنیکال و چگونگی استفاده از آن، آشنا شویم. پس اگر شما نیز در بازار فارکس ، بورس یا کریپتو مشغول معامله هستید و قصد دارید تحلیل‌های دقیق‌تری از روند قیمت دارایی خود داشته باشید، حتماً این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
اسیلاتور چیست؟
اسیلاتورها، نوعی اندیکاتور تکنیکال هستند که بین دو سطح بر روی یک چارت در نوسان بوده و اساساً جهت سنجش مومنتوم بازار و معکوس شدن احتمالی قیمت یک دارایی، استفاده می‌شوند. اسیلاتورها، در بازارهایی که روند مشخصی نداشته، بسیار کاربرد دارند و اطلاعاتی را به تریدرها پیرامون سرعت و تغییرات حرکت قیمت ارائه می‌کنند. علاوه بر این، اسیلاتورها نقشی حیاتی در شناسایی شرایط اشباع خرید و فروش داشته و به پیش‌بینی تغییرات بازار کمک می‌کنند. شناخت نحوه استفاده مؤثر از اسیلاتورها به شما جهت ارتقای استراتژی معاملاتی شما کمک می‌کند.
اسیلاتورها چگونه کار می‌کنند؟
اسیلاتورها از فرمول‌های ریاضی برای محاسبه روندهای مثبت و منفی و واگرایی‌ها استفاده می‌کنند. داده‌های مورد استفاده در این ابزار، ترکیبی از داده‌های قیمت مانند قیمت بسته‌شدن، بیشترین و کمترین قیمت کندل‌ها است. اندیکاتورها پیشرفته‌تر از هیستوگرام‌های الگوی حجم استفاده کرده و از داده‌های گذشته استفاده می‌کنند. به طور مثال، اگر قیمت بیت کوین در طی هفته گذشته ۴۰۰۰۰ دلار و میانگین قیمت این هفته ۵۰۰۰۰ دلار بوده است، اسیلاتور با توجه به افزایش قیمت، به‌سمت محدوده مثبت حرکت خواهد کرد.
اسیلاتورها به‌جای ترسیم خط‌بر نقاط بالایی کندل‌های بیت‌کوین، چارت مختص خود را ارائه کرده و دیدگاه متفاوتی را در مورد پرایس اکشن ارائه می‌کنند. بسیاری از اسیلاتورها متکی به اندیکاتورها میانگین متحرک (MA) هستند که میانگین قیمت را در یک دوره مشخص محاسبه می‌کند. حتی برخی از اسیلاتورها از چندین میانگین متحرک استفاده می‌کنند.
برخی از اسیلاتورها، حساسیت بیشتری نسبت به سایر اسیلاتورها دارند. به طور مثال، اندیکاتور RSI استوکستیک حساسیت زیادی داشته و ممکن است در یک بازه زمانی کوتاه، از ناحیه اشباع خرید به اشباع فروش حرکت کند. از طرف دیگر، شاخص قدرت نسبی حساسیت کمتری داشته و ممکن است خط روند طی چند هفته یا چند ماه، در جهت دیگری حرکت کند.
بهترین اسیلاتورها برای ترید
برای شروع استفاده از اسیلاتورها، ابتدا باید رایج‌ترین و پرکاربردترین اسیلاتورها را که در بازار سهام، فارکس یا ارزهای دیجیتال استفاده می‌شوند، شناخت. بهترین اسیلاتورها برای معامله عبارت‌اند از:
اسیلاتور MACD
اسیلاتور واگرایی و همگرایی میانگین متحرک (MACD)، اسیلاتوری است که از ترکیب دو اندیکاتور میانگین متحرک نمایی (EMA) (26 دوره و ۱۲ دوره) جهت نشان دادن مومنتوم یک‌روند صعودی یا نزولی استفاده می‌کند. می‌توان از MACD جهت شناخت پوزیشن‌های ورود و خروج استفاده کرد. این اسیلاتور، جزو مطرح‌ترین اسیلاتورهای تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود که به‌دلیل سادگی و انعطاف بالایی که دارد، مورد استفاده تمامی تریدرها در سراسر جهان قرار دارد.
هیستوگرام MACD
هیستوگرام MACD، تصویری از تفاوت بین MACD و EMA نه‌روزه آن است. هیستوگرام هنگامی مثبت است که MACD بالاتر از EMA نه‌روزه خود بوده و هنگامی منفی است که MACD پایین‌تر از EMA نه‌روزه باشد. درصورتی‌که قیمت به‌سرعت تغییر کند، میله‌های هیستوگرام بر اساس سرعت و مومنتوم حرکت قیمت، بزرگ‌تر و کوچک‌تر خواهند بود. هیستوگرام، اختلاف بین خط MACD سریع و خط سیگنال را ترسیم می‌کند. تریدرها می‌توانند از هیستوگرام MACD به‌عنوان یک اندیکاتور مومنتوم برای درک تغییرات احساسات بازار استفاده کنند. سه جزء مهم هیستوگرام عبارت‌اند از:
- خط MACD (با تفریق EMA بلندمدت از EMA کوتاه‌مدت به دست می‌آید)
- خط سیگنال (با تفریق دو EMA و ایجاد میانگین متحرک نه‌روزه، ایجاد می‌شود).
- هیستوگرام (با تفریق خط MACD از خط سیگنال حاصل می‌شود).
واگرایی
واگرایی در MACD، موقعیتی است که حرکت قیمت و مومنتوم، در یک جهت حرکت نمی‌کنند. به طور مثال، ممکن است واگرایی یک دوره زمانی را نشان دهد که قیمت قله‌های پایین‌تری را می‌سازد درحالی‌که هیستوگرام MACD، مجموعه‌ای از دره‌های بالاتر را نشان می‌دهد.
انواع استراتژی‌های MACD
مهم‌ترین استراتژی‌های اسیلاتور MACD عبارت‌اند از:
استراتژی کراس اور
کراس اور هنگامی رخ می‌دهد که خط سیگنال و MACD از یکدیگر عبور کنند. هنگامی MACD یک سیگنال صعودی را نشان می‌دهد که بالاتر از EMA نه‌روزه خود حرکت کند و زمانی سیگنال نزولی را صادر می‌کند که پایین‌تر از EMA نه‌روزه خود حرکت کند.
استراتژی زیرو کراس
هنگامی که MACD از پایین به بالای خط صفر حرکت می‌کند، می‌توان آن را یک سیگنال صعودی در نظر گرفت. تریدرها معمولاً زمانی وارد پوزیشن لانگ می‌شوند که این حالت رخ می‌دهد. اگر MACD از بالای خط صفر به پایین آن برود، از نظر تریدرها، یک سیگنال نزولی صادر می‌شود. بدین ترتیب، تریدرها وارد پوزیشن شورت شده تا از کاهش قیمت و افزایش مومنتوم نزولی، استفاده کنند.
در هر دو حالت، هر چه میله‌های هیستوگرام بلندتر باشند، سیگنال قدرتمندتری حاصل می‌شود. هنگامی که سیگنال قدرتمندی وجود دارد، احتمال تداوم حرکت قیمت در جهت روند بیشتر است.
شاخص جریان نقدینگی
شاخص جریان نقدینگی، این امکان را به تریدرها می‌دهد تا از حجم معامله و قیمت جهت شناسایی و تعیین اشباع فروش و خرید بودن دارایی‌ها در بازار استفاده کنند. این اسیلاتور بین ۰ و ۱۰۰ حرکت می‌کند و مقادیر کمتر از ۲۰ نشان دهنده اشباع فروش و بالاتر از ۸۰ نشان دهنده اشباع خرید است.
شاخص توان وابسته (RVI)
شاخص توان وابسته (RVI) یکی از اندیکاتورها پرکاربرد مومنتوم در تحلیل تکنیکال است. این شاخص، با مقایسه محدوده معاملاتی یک دارایی با قیمت بسته شدن آن، نشان‌دهنده میزان قدرت یک روند است.
اسیلاتور RSI
شاخص قدرت نسبی (RSI)، یک اسیلاتور مومنتومی است که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود. RSI، سرعت و بزرگی تغییرات قیمت یک دارایی را جهت امکان ورود به معامله خرید و فروش می‌سنجد. RSI به‌صورت یک اسیلاتور (گراف خطی) از مقیاس صفر تا ۱۰۰ نشان داده می‌شود.
RSI می‌تواند ویژگی‌هایی فراتر از اشباع خرید یا اشباع فروش را داشته باشد. می‌توان از این اسیلاتور برای معکوس شدن روند یا پولبک اصلاحی قیمت استفاده کرد. به‌طورکلی، مقدار RSI 70 یا بالاتر، نشان‌دهنده موقعیت اشباع خرید است. همچنین مقدار RSI 30 یا کمتر، وضعیت اشباع فروش را نشان می‌دهد.
مهم‌ترین دلایل اهمیت RSI عبارت‌اند از:
- تریدرها می‌توانند از RSI برای پیش‌بینی رفتار یک دارایی استفاده کنند.
- این اسیلاتور به تریدرها جهت راستی‌آزمایی روندها و معکوس شدن احتمالی قیمت کمک می‌کند.
- این اسیلاتور می‌تواند نواحی اشباع خرید و اشباع فروش یک دارایی را نشان دهد.
- همچنین تریدرهای کوتاه‌مدت می‌توانند از این اسیلاتور برای دریافت سیگنال‌های خرید و فروش استفاده کنند.
ابزار ترسیمی RSI
می‌توان RSI را در زیر چارت قیمت یک دارایی مطابق تصویر زیر قرار داد.
مطابق چارت بالا، اسیلاتور RSI می‌تواند در تا زمانی که قیمت یک دارایی در حالت صعودی باشد، همچنان در ناحیه اشباع خرید برای مدت زمان طولانی قرار داشته باشد. همچنین هنگامی که قیمت دارایی در روند نزولی قرار دارد، RSI برای بازه‌های زمانی طولانی در محدوده اشباع فروش، قرار خواهد گرفت.
واگرایی RSI
واگرایی RSI هنگامی رخ می‌دهد که قیمت در جهت مخالف RSI حرکت می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، ممکن است یک چارت تغییر مومنتوم را پیش از تغییر قیمت نشان دهد.
واگرایی صعودی یا مثبت هنگامی رخ می‌دهد که RSI، ناحیه اشباع فروش را نشان داده و سپس کف‌های بالاتر در RSI هم‌زمان با کف‌های پایین‌تر در قیمت ظاهر شود. این حالت، نشان‌دهنده بالا رفتن مومنتوم صعودی است و شکست بالاتر از محدوده اشباع فروش، سیگنال پوزیشن لانگ (خرید) خواهد بود. واگرایی نزولی یا منفی هنگامی رخ می‌دهد که RSI در محدوده اشباع خرید قرار داشته و سپس قله‌های پایین‌تر در RSI هم‌زمان با سقف‌های بالاتر در قیمت، مشاهده شود.
چارت زیر، یک واگرایی صعودی را با شکل‌گیری کف‌های بالاتر در RSI و پایین‌تر رفتن کف قیمت نشان می‌دهد.
اسیلاتور استوکستیک
اسیلاتور استوکستیک، یک اسیلاتور مومنتومی است که قیمت بسته شدن یک دارایی را نسبت به محدوده قیمت‌های آن در یک بازه زمانی مشخص، مقایسه می‌کند. می‌توان حساسیت اسیلاتور به حرکات قیمت را با اصلاح دوره زمانی یا احتساب میانگین متحرک، کاهش داد. این اسیلاتور برای ایجاد سیگنال‌های معاملاتی اشباع خرید و اشباع فروش با استفاده از کران‌های ۰-۱۰۰ مقادیر استفاده می‌شود.
به‌طورکلی، مقادیر بالاتر از ۸۰ به‌عنوان محدوده اشباع خرید و مقادیر کمتر از ۲۰، ناحیه اشباع فروش محسوب می‌شوند. با این حال، این مقادیر لزوماً نشان دهنده معکوس شدن روند نیستند؛ روندهای بسیار قدرتمند می‌توانند شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش را طی یک مدت زمان طولانی حفظ کنند. البته تریدرها باید تغییرات اسیلاتور استوکستیک را برای شناسایی تغییرات روند در آینده دنبال کنند.
واگرایی اسیلاتور استوکستیک
واگرایی بین اسیلاتور استوکستیک و پرایس‌اکشن، یک سیگنال مهم ریورسال (معکوس شدن روند) است. به طور مثال، هنگامی که در روند نزولی، کف پایین‌تری حاصل شده اما اسیلاتور به کف بالاتری می‌رسد، می‌توان انتظار داشت روند نزولی به انتهای خود نزدیک شده و روند صعودی در حال آغاز شدن است.
چگونه از اسیلاتور استفاده کنیم؟
هر اسیلاتور، فرم خاص خود را دارد. در بخش قبل با سه اسیلاتور رایج در تحلیل تکنیکال آشنا شدید. RSI شامل یک خط، استوکستیک دارای دو خط و MACD متشکل از دو خط و یک هیستوگرام است. می‌توان با رعایت قواعد زیر از اسیلاتورها برای شناسایی سیگنال‌های خرید و فروش و تأیید معکوس شدن قیمت در کوتاه‌مدت و بلندمدت استفاده کرد.
شرایط اشباع خرید و فروش
تریدرها از اسیلاتورها برای یافتن شرایط اشباع خرید و فروش استفاده می‌کنند. آنها می‌توانند افزایش یا کاهش قیمت را در آینده با بهره بردن از این نواحی شناسایی کنند. هنگامی که دارایی در محدوده اشباع فروش است، قیمت این دارایی پایین‌تر از قیمت منصفانه آن است و انتظار می‌رود که افزایش یابد. هنگامی که دارایی در محدوده اشباع خرید است، قیمت آن بالاتر از مقدار منصفانه است و انتظار می‌رود قیمت آن کاهش یابد. نواحی اشباع خرید و اشباع فروش، وابسته به نوع اسیلاتور هستند. به طور مثال، قیمت یک دارایی هنگامی در ناحیه اشباع فروش است که شاخص قیمت نسبی (RSI) پایین‌تر از ۳۰ بوده، استوکستیک به کمتر از ۲۰ سقوط کند و یا هیستوگرام MACD، کف تازه‌ای را ثبت کند.
در بازار صعودی، سیگنال‌های اشباع فروش، سیگنال خرید نسبتاً قابل اطمینانی است. سیگنال‌های اشباع خرید در بازار نزولی، سیگنال فروش قابل اتکایی است.
سیگنال‌های واگرایی را دنبال کنید
واگرایی، یکی از ساده‌ترین و درعین‌حال دقیق‌ترین سیگنال‌های مورد استفاده تریدرها هنگام معامله با اسیلاتورها است. واگرایی هنگامی رخ می‌دهد که خریداران یا فروشندگان قدرت خود را از دست می‌دهند؛ این موضوع در چارت قیمت مشاهده نمی‌شود، اما می‌توان آن را در اسیلاتور مشاهده کرد. قواعد رایج واگرایی‌ها در شکل زیر ارائه شده است. واگرایی معمولی مطمئن‌تر از واگرایی مخفی است.
کراس‌ها را شناسایی کنید
کراس، یک سیگنال مهم است که فرصت‌های خرید و فروش را شناسایی می‌کند. می‌توان حالت‌های مختلفی را در مورد کراس‌ها در نظر گرفت. به طور مثال اگر اسیلاتور دارای خطوطی با دوره‌های زمانی متفاوت است، شکست خط سریع‌تر (با پریود کمتر) بالاتر از خط آهسته‌تر (با پریود بالاتر)، یک سیگنال خرید را صادر می‌کند. در طرف مقابل، شکست خط سریع‌تر پایین‌تر از خط آهسته‌تر، یک سیگنال فروش است. ممکن است خطوطی با دوره تناوب یکسان وجود داشته باشد. به طور مثال، در اندیکاتور rsi با میانگین متحرک ساده، خط RSI به‌عنوان خط سریع و خط SMA، خط آهسته محسوب می‌شود.
همچنین تریدرها می‌توانند به عبور قیمت از یک سطح مشخص توجه کنند. به طور مثال، اگر هیستوگرام MACD بالاتر از ۰ باشد، می‌توان سیگنال خرید را شناسایی کرد؛ هنگامی که پایین‌تر از ۰ را بشکند، می‌توان سیگنال فروش را لحاظ کرد.
کلام پایانی
معامله با اسیلاتور، یکی از ساده‌ترین و مطمئن‌ترین راه‌ها برای پیش‌بینی جهت قیمت محسوب می‌شود. اسیلاتورها، یکی از شاخص‌ترین رویکردها در تحلیل تکنیکال محسوب شده که هم توسط تریدرهای روزانه و هم توسط سرمایه‌گذاران بلندمدت استفاده می‌شوند. ما اکیداً توصیه می‌کنیم که در تحلیل‌های خود، از چندین اسیلاتور به‌صورت هم‌زمان استفاده کنید تا از سیگنال‌های غلط احتمالی دوری کنید.
سوالات متداول
اسیلاتور در ترید چیست؟
اسیلاتورها نوعی اندیکاتور هستند که با افزایش یا کاهش قیمت یک دارایی، در یک محدوده مشخص، نوسان می کنند.
اسیلاتور چه کاربردی برای تریدرها دارد؟
اسیلاتورها به شما در تعیین قدرت روند قیمتی یک دارایی، معکوس شدن احتمالی روند یک قیمت، شناسایی نواحی اشباع خرید و فروش و ورود یا خروج از یک پوزیشن معاملاتی کمک می کنند.
بهترین اسیلاتورها کدامند؟
بهترین و رایج ترین اسیلاتورها برای انجام تحلیل تکنیکال در بازارهای مختلف مالی شامل RSI، اسیلاتور استوکستیک و MACD هستند.
چگونه از اسیلاتورها استفاده کنیم؟
همواره توصیه می شود از چندین اسیلاتور برای تایید گرفتن ورود به یک پوزیشن معاملاتی استفاده شود. بدین ترتیب، علاوه بر بهره مندی از مزیت های هر اسیلاتور، می توان ایرادهای آنها را به حداقل رساند.
