بسیاری از معاملهگران و محققان بازارهای مالی در طول تاریخ، به دنبال راههایی برای پیشبینی رفتار پرنوسان این بازارها بودهاند. یکی از مطرحترین روشها جهت پیشبینی تغییر روند یک بازار، ابزار فیبوناچی ریتریسمنت است. در این مقاله، میخواهیم مبانی معامله با ابزار فیبوناچی را به شما آموزش دهیم. همچنین مفهوم اعداد دنباله فیبوناچی را مطرح میکنیم و در نهایت، نحوه ترسیم سطوح فیبوناچی را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.
- فیبوناچی ریتریسمنت چیست؟
- محاسبه نسبت فیبوناچی ریتریسمنت
- نحوه ترسیم سطوح فیبوناچی ریتریسمنت
- کاربرد فیبوناچی ریتریسمنت در ترید کریپتو
- مثالی از فیبوناچی ریتریسمنت در بیتکوین
- تأیید فیبوناچی با سایر اندیکاتورها تکنیکال
- استفاده از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت در TradingView
- بررسی اندیکاتور Auto Fibonacci Retracement در تریدینگ ویو
فیبوناچی ریتریسمنت چیست؟
برای شناخت فیبوناچی ریتریسمنت، ابتدا باید دنباله اعداد فیبوناچی را بشناسید. مفهوم فیبوناچی ریتریسمنت، توسط لئوناردو دی پیسا کشف شده و در کتاب او در سال ۱۲۰۲ میلادی چاپ شده است. دنباله اعداد فیبوناچی عبارت است از:
۱, ۱, ۲, ۳, ۵, ۸, ۱۳, ۲۱, ۳۴, ۵۵, ۸۹, ۱۴۴, ۲۳۳, ۳۷۷, ۶۱۰ …
در این دنباله، عدد بعد همیشه جمع دو عدد قبل است.
مطابق تصویر بالا، از تقسیم دو عدد متوالی ۲۱ و ۳۴ بر هم، نسبت ۰.۶۱ بهدست میآید. هر چه دنباله اعداد بهسمت راست حرکت میکند، نسبت اعداد به ۰.۶۱۸ نزدیکتر میشود. نسبت ۰.۶۱۸ همان درصد %۶۱.۸ و یکی از سطوح کلیدی فیبوناچی ریتریسمنت است.
میتوان همین روش را با تقسیم هر عدد بر دو عدد بعدی تکرار کرد و به نسبت کلیدی ۰.۳۸۲۰ رسید.
با تقسیم یک عدد بر سه عدد بعد از خود، نسبت به ۰.۲۳۶۱ حاصل میشود.
چهارمین و آخرین سطح نیز نسبت ۰.۷۸۶ یا همان درصد %۷۸.۶ است که ریشه مجذور ۰.۶۱۸ (اولین سطح کلیدی ما) است.
بنابراین ممکن است تغییر روند بازار در چهار سطح ریتریسمنت اصلی و کلیدی %۲۳.۶، %۳۸.۲، %۶۱.۸ و %۷۸.۶ رخ دهد. همچنین هر چند سطح %۵۰ جزو نسبتهای رسمی فیبوناچی محسوب نمیشود، اما بسیاری از تریدرها از این سطح نیز استفاده میکنند. میتوان از هر یک از این خطوط برای بازگشت قیمت یا تعیین اهداف جدید برحسب به نوع استراتژی معاملاتی استفاده کرد.
نسبت طلایی چیست؟
مقدار ۱.۶۱۸، فی (Phi) یا نسبت طلایی (Golden ratio) نامیده میشود. در واقع این نسبت، نسبت بین دو عدد متوالی در دنباله فیبوناچی است که تقریباً معادل ۱.۶۱۸ است. نسبت طلایی بهطرز اعجاب آوری در دنیای طبیعی، معماری، هنر و زیست مشاهده میشود. بهطور مثال، این نسبت در نقاشی لئوناردو داوینچی از مونالیزا، گلهای آفتابگردان، گلبرگهای گل رز، شاخه دختان، صورت انسانها، گلدانهای یونان باستان و حتی کهکشان مارپیچی (پیچا) نیز دیده شده است.
محاسبه نسبت فیبوناچی ریتریسمنت
برای استفاده صحیح از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت، ابتدا باید روند تکمیل شدهای را پیدا کنیم. ابزار Fibonacci Retracement ، طول روند را اندازه گرفته و سپس آن را به چهار سطح کلیدی تقسیم میکند. مثال زیر را در نظر بگیرید:
در مثال فوق، فرض کنید که روند صعودی از قیمت ۲۵۰ دلار آغاز شده و تا ۳۵۰ دلار ادامه یافتهاست (اختلاف و طول این دو مقدار، ۱۰۰ دلار است). چهار نسبت %۲۳.۶، %۳۸.۲، %۶۱.۸ و %۷۸.۶ بهاندازه این روند (۱۰۰ دلار) اعمال میشوند.
اولین سطح ریتریسمنت در %۲۳.۶ باعث اصلاح قیمت به میزان ۲۳.۶ دلار از قله روند میشود (۱۰۰ x 23.6%=23.6 $). در نتیجه، ۳۵۰-۲۳.۶=۳۲۶.۴ $ خواهد بود.
سطح دوم ریتریسمنت در %۳۸.۲، باعث اصلاح قیمت به میزان ۳۸.۲ دلار از قله روند میشود (۱۰۰ x 38.2%= 38.2$). میتوان همین روند محاسبات را برای سطوح سوم و چهارم با استفاده از درصدهای %۶۱.۸ و %۷۸.۶ بهعنوان ضریب انجام داد.
پس از انجام این محاسبات، ما چهار ناحیه قیمتی داریم که ممکن است اصلاح روند نزولی در این نواحی متوقف شده و مجدداً شاهد روند صعودی باشیم. در مثال بالا، قیمت به طور موقت در سطح %۳۸.۲ پیش از سقوط بیشتر به سطح %۶۱.۸ متوقف شده است.
خوشبختانه ابزارهای پیشرفته نموداری، این محاسبات را بهصورت خودکار انجام داده و در نواحی قیمتی افقی بر روی چارت، ترسیم میکنند؛ بنابراین، شما صرفاً باید با نحوه استفاده از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت آشنا باشید.
نحوه ترسیم سطوح فیبوناچی ریتریسمنت
میتوان بهسادگی سطوح فیبوناچی ریتریسمنت را با کمک ابزارهای چارت ترسیم کرد.
- روند تکمیل شدهای که قصد اعمال فیبوناچی ریتریسمنت را بر روی آن دارید، بیابید.
- ابزار چارتی با نام Fibonacci retracement را بیابید. این ابزار در بسیاری از نرمافزارها و وبسایتهای مختلف از جمله تریدینگ ویو (com) موجود است.
- پس از آنکه ابزار را فعال کردید، نخستین کلیک را در شروع روند (۱) انجام دهید.
- کلیک دوم را در انتهای روند تکمیلشده (۲) انجام دهید.
- سطوح قابلمشاهده %۲۳.۶، %۳۸.۱، %۶۱.۸ و %۷۸.۶ را تطبیق دهید.
در این مرحله، سطوح فیبوناچی ریتریسمنت بر روی چارت، ظاهر میشوند. تریدرها از این سطوح برای شناسایی نقاط بازگشت قیمت در اصلاح بعد، استفاده میکنند.
کاربرد فیبوناچی ریتریسمنت در ترید کریپتو
میتوان از ابزار مؤثر فیبوناچی ریتریسمنت با انجام مراحل زیر، در معامله ارزهای دیجیتال استفاده کرد.
مرحله ۱
ابتدا یکروند تکمیلشده (دارای قله و دره) بیابید. میتوان از این ابزار برای هر دو روند صعودی و نزولی استفاده کرد. همچنین میتوان از این ابزار در تمامی تایم فریمها بهره برد.
مرحله ۲
در مرحله دوم، خطوط فیبوناچی ریتریسمنت را در جهت روند تکمیلشده ترسیم کنید. در مورد یکروند صعودی تکمیلشده، سطوح فیبوناچی از سمت چپ به راست و در جهت روبه بالا، ترسیم میشوند. در مورد یکروند نزولی تکمیلشده، الگو از چپ به راست ترسیم شده و نقطه انتهایی آن، پایان روند نزولی است.
مرحله ۳
پس از انجام دو مرحله بالا، منتظر بمانید تا روند قیمت در نزدیکی چهار سطح کلیدی، تغییر کند. روی این سطوح کلیدی جهت پیشبینی معکوس شدن قیمت، تمرکز کنید.
مرحله ۴
در نهایت، وارد ترید در جهت روند اصلی شوید. اصلاح و ریتریسمنت روند صعودی به معنای اصلاح و کاهش قیمت بر اساس سطوح تعیین شده است. بدین ترتیب، وارد پوزیشن لانگ (خرید) در نزدیکی یکی از چهار سطح کلیدی فیبوناچی شوید. برخی از تریدرها بهاشتباه در سطح ریتریسمنت، وارد پوزیشن میشوند. تریدرهای باتجربه منتظر میمانند تا قیمت واکنش نشان داده و کمی به سمت بالا حرکت کند و پس از مشاهده شکست رو به بالای قیمت، وارد پوزیشن لانگ میشوند.
مثالی از فیبوناچی ریتریسمنت در بیتکوین
میتوان مثالهای زیادی در مورد بازگشت قیمت بیت کوین در نزدیکی سطح فیبوناچی ریتریسمنت مطرح کرد. بازار کریپتو بهصورت فراکتال عمل میکند، بنابراین شما میتوانید اینگونه مثالها را در کلیه تایم فریمهای زمانی مشاهده کنید.
پس از مشاهده کف قیمت بیتکوین در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰ (نقطه ۱)، این کوین حدود %۲۳ صعود کرد و روند آن در چارت ۱ ساعته تکمیل شد (نقطه ۲). هنگام اعمال ابزار فیبوناچی از نقطه ۱ به نقطه ۲، این نواحی قیمت بر روی چارت ایجاد میشوند.
در چارت بالا، بیتکوین شروع به رنج زدن کرده و بلافاصله به سمت سطح فیبو %۲۳.۶ حرکت کرده است (هایلایت زرد رنگ). سپس مجدداً با واکنش به این سطح، روند صعودی پیدا کرده است. اصلاح بعدی باعث شد تا بیتکوین به سطح ریتریسمنت %۳۸.۲ در سه نقطه متفاوت برسد (هایلایت آبی).
در نهایت بیتکوین سطح ریتریسمنت %۳۸.۲ را بهسمت پایین شکست و به سطح حمایتی بعد در نزدیکی ریتریسمنت %۶۱.۸ رسید. سپس قیمت آن تا مدتی بین دو سطح فیبوناچی ریتریسمنت %۶۱.۸ و %۳۸.۲ در نوسان بود.
بیتکوین پس از حمایت قوی در سطح %۶۱.۸، روند صعودی خود را آغاز کرد و قیمت آن به بالاتر از دو سطح فیبوناچی ریتریسمنت %۳۸.۲ و %۲۳.۶ رسید. توجه شود که بیتکوین پس از شکستن سطح %۲۳.۶، پیش از آنکه به ATH جدید (بیشترین قیمت تاریخی) خود برسد، مدتی در حال رنج زدن بود (هایلایت آبی).
هنگامی که قیمت بیتکوین سطح فیبوناچی ریتریسمنت را مستقیماً رو به بالا میشکند، این حالت نشاندهنده آمادگی بازار برای حرکت به سمت سقفهای بالاتر است. تریدرها بالاتر از سطح فیبوناچی بعد، وارد پوزیشن لانگ شده و حد ضرر خود را کمی پایینتر از آخرین کف قبلی، تعیین میکنند. همچنین هدف قیمتی نیز حداقل دو برابر حد ضرر، تعیین میشود.
مثالی دیگر از بیتکوین
بیتکوین، روند صعودی تازه خود را در سپتامبر ۲۰۲۰ آغاز کرد (نقطه ۱). این روند صعودی در آوریل ۲۰۲۱ متوقف شده و شکل نزولی به خود گرفت (نقطه ۲). سپس قیمت بیتکوین وارد اصلاح شد (۳). قیمت بیتکوین در سطح ریتریسمنت %۳۸.۲ در دو نقطه مجزا حمایت شد (۴). میتوانید نوسان قیمت بین دو سطح فیبوناچی ریتریسمنت را مشاهده کنید. در چارت بالا، بیتکوین در دو سطح فیبوناچی ریتریسمنت %۳۸.۲ و %۲۳.۶ در حال نوسان بود (نقاط ۴ و ۵) و گاوها (خریداران) و خرسها (فروشندگان) در حال نبرد با یکدیگر بودند. این مثال نشاندهنده اهمیت سطوح فیبوناچی ریتریسمنت چه در روند صعودی و چه در روند نزولی در بازار کریپتو است.
تأیید فیبوناچی با سایر اندیکاتورها تکنیکال
فیبوناچی ریتریسمنت، ابزار مؤثری برای تحلیل و پیشبینی روند قیمت و اصلاح آن محسوب میشود. بااینحال، ابزارهای دیگری وجود دارند که تریدرها از آنها برای تأیید گرفتن و تقویت پیشبینی خود برای ورود به یک پوزیشن معاملاتی استفاده میکنند.
در واقع، ابزار فیبوناچی ریتریسمنت هنگامی بیشترین کارایی ممکن را دارد که در کنار سایر اندیکاتورها تحلیل تکنیکال استفاده شود. به طور مثال، سطح فیبوناچی میتواند سیگنال خرید یا فروش را ارسال کند، اما ممکن است روند قیمت تغییر نکند. همیشه توصیه میشود از ابزارهایی مانند باند بولینگر، RSI استوکستیک یا ابر ایچیموکو در کنار فیبوناچی استفاده شود.
استفاده از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت در TradingView
پلتفرم تریدینگ ویو ابزار فیبوناچی ریتریسمنت را بهصورت کاربرپسند و کاملاً تطبیقپذیر، در اختیار تریدرها قرار میدهد. شما با طی کردن مراحل زیر میتوانید از این ابزار در تریدینگ ویو استفاده کنید.
مرحله ۱
چارت موردنظر خود را در وبسایت یا اپلیکیشن TradingView باز کنید.
مرحله ۲
ابزار فیبوناچی ریتریسمنت را از نوار ابزار سمت چپ چارت پیدا کنید. سپس ابزار Fibonacci Retracement را انتخاب کنید.
مرحله ۳
همراه با ابزار بر روی چارت کلیک کرده و دو نقطه کف و سقف را بر روی چارت تعریف کنید. این ابزار سطوح فیبوناچی ریتریسمنت را بهصورت خودکار روی چارت ایجاد میکند.
مرحله ۴
بر روی خطوط فیبوناچی راست کلیک کرده و Settings را انتخاب کنید تا مختصات، رنگها، استایل خطوط و نحوه نمایش را بهدلخواه خود تعیین کنید. میتوانید روی یک کندل کلیک کرده تا موقعیت دقیق بیشترین و کمترین قیمت آن مشخص شده و بر اساس آن در تب coordinates عمل کنید.
- اگر اولین نقطهای که بر روی چارت با ابزار فیبوناچی انتخاب میکنید، قله باشد، در این صورت ابزار سطح %۱۶۱.۸ را به بالا نشانمیدهد.
- اگر اولین نقطهای که بر روی چارت انتخاب میکنید کف قیمت باشد، این ابزار سطح %۱۶۱.۸ را رو به پایین نشانمیدهد.
سطح %۱۶۱.۸ به شما در تعیین سطوح شکست رو به بالا و پایین کمک میکند. بهطور مثال، اگر بخواهید حرکت قیمت را در صورت شکستن رنج رو به بالا تعیین کنید، باید سطح %۱۶.۱۸ را تحلیل کنید.
تایم فریم مناسب برای فیبوناچی ریتریسمنت
هنگام استفاده از ابزار فیبوناچی ریتریسمنت، انتخاب تایم فریم مناسب، بستگی به اهداف و استراتژی معاملاتی شما دارد. تریدرهای کوتاهمدت معمولاً از تایم فریمهای کوتاهتر مانند چارتهای ۱ ساعتی یا ۱۵ دقیقه استفاده میکنند. تریدرهای بلندمدت از چارتهای روزانه، هفتگی یا ماهانه استفاده میکنند.
بررسی اندیکاتور Auto Fibonacci Retracement در تریدینگ ویو
یکی دیگر از ابزارهای تریدینگ ویو، ابزار فیبوناچی ریتریسمنت خودکار است که هنگامی که شما تایم فریم را تغییر میدهید، این ابزار به طور خودکار فیبوناچی ریتریسمنت را بر اساس تایم فریم اصلاح میکند. این ابزار برای تریدرهای فعالی که در چندین تایم فریم متفاوت ترید میکنند، مناسب است.
نحوه اضافه کردن Auto Fib Retracement بر روی چارت
- چارت موردنظر خود در تریدینگ ویو را باز کنید.
- بر روی بخش اندیکاتورها (Indicators) در بالای چارت کلیک کنید.
- عبارت “Auto Fib Retracement” را تایپ کرده و از لیست اندیکاتورها، بر روی آن کلیک کنید.
میتوانید برای اصلاح تنظیمات این اندیکاتور، بهصورت زیر عمل کنید.
- بر روی نام اندیکاتور در قسمت بالا سمت چپ چارت کلیک کنید.
- بر روی آیکون دنده کلیک کنید.
در این قسمت میتوانید تنظیمات زیر را اصلاح کنید:
Deviation: این قسمت نشاندهنده میزان تفاوت قیمت از اولین سطح انتخاب شده است. معمولاً استفاده از مقدار ۳-۱، بهترین گزینه است.
Depth: این قسمت نشاندهنده فاصله نقطه پیوت اول و قرارگیری آن است. هر چه این عدد بزرگتر باشد، پیوت اول در نقطه دورتری قرار میگیرد.
Extend Left/Right: شما میتوانید سطوح فیبوناچی را به سمت چپ/ راست بکشید.
کلام پایانی
ابزار فیبوناچی ریتریسمنت، یکی از قدرتمندترین روشها در جعبهابزار هر تریدر است. این ابزار به شما کمک میکند تا سطوح پنهان حمایت و مقاومت را تشخصی دهید تا بتوانید با قدرت بیشتری، وارد پوزیشنهای معاملاتی خود شوید. بااینحال، این ابزار عاری از خطا نیست. این ابزار در ارزهای دیجیتالی که ارزش بازار کمتری دارند، تأثیر کمتری دارد. علاوه براین، توصیه میشود برای اطمینان از پیشبینی دقیقتر روند قیمت، از این ابزار در کنار سایر اندیکاتورهای تکنیکال استفاده شود.
سوالات متداول
بهترین سطوح فیبوناچی برای کریپتو کدامند؟
سطوح فیبوناچی ریتریسمنت با احتساب دو نقطه کف و سقف (دره و قله) بر روی چارت قیمت و تقسیم فاصله عمودی این دو نقطه بر نسبت های کلیدی فیبوناچی ۲۳.۶%, ۳۸.۲%, ۵۰%, ۶۱.۸% و %۷۸.۶ ایجاد می شوند. رایج ترین سطوح فیبوناچی %۲۳.۶، %۶۱.۸ و %۵۰ هستند.
چگونه سطوح فیبوناچی را در یک چارت کریپتویی اعمال کنیم؟
شما ابتدا باید دو نقطه قله و دره و یک روند تکمیل شده را بیابید. این نقاط، معمولا بالاترین و پایین ترین نقطه حرکت قیمت پیش از تغییر جهت روند هستند. سپس سطوح فیبو را برای چارت با درک روند (صعودی یا نزولی بودن) ترسیم کنید.
ناحیه طلایی فیبوناچی چیست؟
ناحیه طلایی فیبوناچی، یک ناحیه کلیدی در چارت های قیمت است که تثبیت احتمالی یا معکوس شدن قیمت را پس از حرکات مهم بازار نشان می دهد و سطوح %۶۱.۸ و %۵۰، نواحی کلیدی طلایی هستند.
آیا فیبوناچی ریتریسمنت، استراتژی مناسبی است؟
سطوح فیبوناچی ریتریسمنت، نشانه های خوبی را به تریدرها در مورد روند آینده قیمت می دهند. البته همیشه توصیه می شود که در کنار ابزار فیبوناچی، از سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای اطمینان از ورود به یک پوزیشن معاملاتی استفاده شود.