بیت کوین، بهدلیل طراحی خلاقانه خود، موفقترین و بهترین ارز دیجیتال در بازار کریپتو بهشمار میآید. تلفیق مشوقهای اقتصادی و قابلیتهای پیشرفته رمزنگاری و دستیابی به پروتکل اجماع نوآورانه موجب شده است تا بیت کوین، شکل تازهای از پول باشد و از نگاه بسیاری از کارشناسان اقتصاد، برتری زیادی نسبت به ارزهای موجود داشته باشد. یکی از مهمترین جنبههایی که باعث افزایش قیمت بیت کوین در بلند مدت شده است، هاوینگ بیت کوین (bitcoin halving) است که به کاهش فشار تورم بر روی ارزهای دیجیتال کمک میکند. در این مقاله، با تمام جزئیات رویداد هاوینگ و تأثیر آن بر بازار کریپتو آشنا میشویم. با ما همراه باشید.
هاوینگ بیت کوین چیست؟
هاوینگ بیت کوین ، رویدادی در شبکه بیت کوین است که طی آن پاداش ماینینگ موفق بلوکهای جدید، در بازههای زمانی منظم، نصف میشود. رویداد هاوینگ باعث میشود پاداش ماینرهای بیت کوین جهت اعتبارسنجی تراکنشها به میزان %۵۰ کاهش یابد و بدین ترتیب نرخ ورود بیت کوین های جدید به بازار نیز کمتر یابد.
هاوینگ بهازای هر ۲۱۰,۰۰۰ بلوک ماین شده در هر ۴ سال رخ میدهد و این فرآیند تا سال ۲۱۴۰ با وقوع سی و دومین هاوینگ، ادامه مییابد. از آن زمان بهبعد، بیت کوین، حداکثر تعداد کوین های خود را عرضه کرده و ماینرها صرفاً کارمزد تراکنش را بهعنوان پاداش از کاربران و در ازای تایید تراکنشها دریافت میکنند.
در زمان عرضه بیت کوین، پاداش ماینینگ بهازای هر بلوک ۵۰ بیت کوین بود و حدود ۱۰.۵ میلیون BTC طی چهار سال ماین شد. این پاداش پس از چهار هاوینگ موفق، به ۳.۱۲۵ بیت کوین کاهش یافت. هاوینگ یکی از مهمترین مفاهیم توکنومیک (اصول و فرآیندهای اقتصادی سازنده در رفتار و ارزش یک ارز دیجیتال) بیت کوین است، بهنحوی که این رویداد موجب حفظ جریان رو به پیشرفت بیت کوین در بازار با وجود حفظ حداکثر تعداد ۲۱ میلیون بیت کوین میشود. در حال حاضر، ۱۹.۵۳ میلیون بیت کوین (%۹۳ کل بیت کوین) ماین شده است و تنها ۱.۴۷ میلیون بیت کوین در طی ۱۱۶ سال آینده، ماین خواهد شد.
تاکنون، چهار هاوینگ از زمان عرضه بیت کوین در سال ۲۰۰۹ رخ داده است:
اولین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۱۲
در زمان اولین هاوینگ بیت کوین، نگرانیهایی در مورد تأثیر رویکرد اقتصادی ساتوشی ناکاموتو بر گسترش بیت کوین وجود داشت. برخی معتقد بودند که عرضه محدود و هاوینگ میتواند منجر به رکود و کاهش ارزش بیت کوین شود، اما عدهای دیگر بر این باور بودند که این فرآیند باعث کمیاب شدن و جهش قیمت بیت کوین میشود.
پس از انجام هاوینگ در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲، قیمت یک بیت کوین رشد انفجاری را تجربه کرد و از ۱۲ دلار به ۱۰۳۲ دلار (بیش از %۸۵۰۰) در کمتر از یک سال رسید. این افزایش ناگهانی تحتتأثیر عواملی همچون افزایش تقاضا از طرف سرمایهگذاران و معاملهگران، افزایش پذیرش بیت کوین بهعنوان ارز دیجیتال و درک کمیاب شدن بیت کوین پس از رویداد هاوینگ بود. پس از هاوینگ، ۱۰.۵ میلیون بیت کوین در گردش عرضه شد.
دومین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۱۶
جامعه ارز دیجیتال پس از مشاهده نتیجه هاوینگ اول، مشتاقانه تاریخ هاوینگ دوم را پیش بینی کرد. علاوه بر این، بیت کوین شهرت بسیار بیشتری در میان سرمایهگذاران و عموم کاربران رسانههای اجتماعی یافت و این عامل سبب افزایش کوتاه مدت قیمت آن پیش از ۹ جولای بهعنوان تاریخ هاوینگ دوم شد.
هنگامی که بلوک ۴۲۰۰۰۰ ماین شد، پاداش بلوک بیت کوین به نصف و ۱۲.۵ بیت کوین رسید. بیت کوین در آن زمان با قیمت ۶۵۱ دلار معامله میشد. بیت کوین سقوط شدیدی را چند هفته پس از هاوینگ تجربه کرد. با این حال، این سقوط تنها آرامش قبل از طوفان بیت کوین بود بهنحوی که قیمت یک بیت کوین به رکورد تاریخی ۲۰۰۸۹ دلار طی ۵۲۶ روز پس از هاوینگ رسید.
سومین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۲۰
سومین هاوینگ بیت کوین تحت تأثیر عدم قطعیتهای مختلف بهخصوص اثر بحران کووید-۱۹ رخ داد که این همه گیری سبب کاهش شدید قیمت بیت کوین در ماه مارس شد. با این حال، اقتصاد ساتوشی در گذشته، کارایی خود را به اثبات رسانده است و بیت کوین پس از مدتی، روند صعودی به خود گرفت. در تاریخ ۱۱ مه سال ۲۰۲۰، پاداش بلوک از ۱۲.۵ به ۶.۲۵ بیت کوین در بلوک ۶۳۰۰۰۰ رسید. در آن زمان، قیمت بیت کوین حدود ۸۷۸۷ دلار بود. قیمت بیت کوین ۱۸ ماه بعد، به بیش از ۶۶۰۰۰ دلار رسید.
چهارمین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۲۴
چهارمین هاوینگ بیت کوین، روز جمعه ۱۹ آوریل سال ۲۰۲۴ رخ داد. بر این اساس، نرخ پاداش بلوک از ۶.۲۵ به ۳.۱۲۵ رسید. بلوک هاوینگ توسط ViaBTC در بلوک ۸۴۰۰۰۰ در شبکه بیت کوین رخ داد. در سه هاوینگ گذشته، شاهد ثبت بیشترین قیمت تاریخی (ATH) در بیت کوین طی ماهها پس از این رویداد بودهایم. البته در طی این رخداد هاوینگ، بیت کوین به بیشترین قیمت تاریخی در ماههای پیش از هاوینگ رسید. همچنین، رالی اخیر بیت کوین تحتتأثیر رویدادهایی مانند ETF بیت کوین بوده است که میتواند نشان دهنده تأثیر بیشتر تقاضای بازار و این رویدادها بر قیمت بیت کوین در مقایسه با هاوینگ باشد.
هاوینگ بیت کوین چگونه کار میکند؟
از آنجایی که مکانیزم هاوینگ بیت کوین با استفاده از نرم افزارهای رایانهای و بهطور خودکار انجام میشود، بنابراین این فرآیند هیچ اتکایی بهطرف سوم یا یک نهاد مرکزی ندارد. هنگامی که تراکنشها در شبکه بیت کوین انجام میشوند، این تراکنشها به گروههایی با نام بلوک دسته بندی شده و ماینرها پاداشهایی را جهت اعتبارسنجی موفقیتآمیز تراکنشها در یک بلوک دریافت میکنند. بهازای هر ۲۱۰۰۰۰ بلوک ماین شده، پروتکل بیت کوین ریوارد ماینرها را بهصورت خودکار، به نصف کاهش میدهد.
بیت کوین بهصورت غیر متمرکز عمل میکند و هیچ نهاد مرکزی، تراکنشها را پردازش نمیکند. برای حل این مسئله، بیت کوین از فرایندی با نام ماینینگ برای راستی آزمایی تراکنشها استفاده میکند. همچنین از مکانیزم اثبات کار (PoW) هنگامی استفاده میشود که گرههای شبکه (ماینرها) مسائل ریاضی پیچیده را با واحدهای جدید بیت کوین، حل میکنند.
پس از تایید و راستی آزمایی تراکنشها توسط ماینرها، این تراکنش به بلوک اضافه شده و تبدیل به بخشی از بلاکچین بیت کوین شده و نمیتوان آن را حذف کرد. ماینر در ازای زمان و تلاشی که برای پذیرفته شدن بلوک توسط حداقل %۵۱ گرههای شبکه صرف میکند، پاداش دریافت میکند. بیت کوین های جدید در طی این فرآیند، عرضه میشوند. پس از تازهترین هاوینگ بیت کوین که در ماه آوریل ۲۰۲۴ رخ داد، ماینرها ۳.۲۵ بیت کوین بهازای پاداشهای بلوک علاوه بر کارمزد تراکنشها دریافت خواهند کرد.
هنگامی که بیت کوین در روزهای ابتدایی عرضه خود قرار داشت، تمامی کاربران امکان مشارکت در فرآیند ماینینگ را از طریق رایانه شخصی خود داشتند، اما با گذشت زمان، این شبکه گسترش پیدا کرد و میزان دشواری ماینینگ نیز افزایش یافت و ماینرها به فکر استفاده از سخت افزارهای قدرتمند نظیر GPU ها و ASICها برآمدند. برخی از ماینرها توان رایانشی خود را با یکدیگر تلفیق کرده تا بتوانند پاداشها را با سرعت بیشتر کسب کنند.
چگونه آماده شرایط پس از هاوینگ باشیم؟
با توجه به تاریخچه سه هاوینگ قبلی و رشد انفجاری بیت کوین و همچنین سایر آلت کوین ها، توصیه میشود تریدرها و سرمایهگذاران مشارکت فعالی در بازار داشته باشند. میتوان از گامهای زیر استفاده کرد:
بازار را پایش کنید
عملکرد بیت کوین و همچنین واکنش آلتکوین ها به هاوینگ بیت کوین را بررسی کنید. الگوهای تاریخی سیکلهای قبلی را بهدقت تحلیل کنید.
پورتفوی خود را مدیریت کنید
حتماً بهدنبال پورتفوی متنوعی پس از هاوینگ بیت کوین باشید. اگر تاریخ دوباره تکرار شود، میتوان انتظار فرصتهای استثنائی در بازار کریپتو را داشت.
از واچ لیست استفادهکنید
میتوانید از ابزارهای کاربر پسند برای ایجاد واچ لیست و تعیین هشدار قیمت استفادهکنید. بدین ترتیب هیچیک از حرکات قابل توجه قیمت ارز را از دست نخواهید داد.
با جامعه کریپتو در ارتباط باشید
در تالارهای آنلاین کریپتو و گروههای رسانه اجتماعی در ارتباط باشید. این تالارهای گفتگو میتوانند برای درک احساسات جامعه کریپتو و نگاه سایر تریدرها و سرمایهگذاران به ارزهای دیجیتال مفید باشند.
برای سناریوهای مختلف آماده باشید
آماده تأثیر نتایج مختلف هاوینگ بر بازار باشید و استراتژی خود را بر اساس سناریوهای مختلف برنامه ریزی کنید.
کلام پایانی
در صورت تکرار تاریخ و مشابه آنچه پس از سه هاوینگ گذشته در مورد بیت کوین و سایر آلتکوینها مشاهده کردیم، چهارمین هاوینگ بیت کوین که در تاریخ ۱۹ آوریل ۲۰۲۴ روی داد، یکی از مهمترین (شاید مهمترین) رویداد محرک افزایش قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ خواهد بود. شناخت تأثیر تاریخی هاوینگ بیت کوین و آمادگی برای مواجهه با سناریوهای مختلف، جزو مواردی بودند که در این مقاله مورد اشاره قرار گرفتند.
سوالات متداول
چه اتفاقی پس از هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۲۴ رخ خواهد داد؟
تاثیر فوری هاوینگ، بیشتر متوجه ماینرها خواهد بود که شاهد نصف شدن پاداش بلوک خود بوده و سودآوری آنها تحت تاثیر این رویداد کاهش می یابد. اما در بلند مدت، می توان شاهد توجه هر چه بیشتر سرمایه گذاران و نهاد های مالی دنیا به ارزندگی بازار کریپتو و به تبع آن، افزایش قیمت بیت کوین و سایر آلتکوین های بازار بود.
آیا هاوینگ بیت کوین، اتفاق خوبی است؟
از نظر ساختاری، هاوینگ تاثیری بر قیمت بیت کوین در کوتاه مدت ندارد، اما بسیاری از سرمایه گذاران انتظار سود بزرگی در ماه های پیش رو بر اساس عملکرد ارزهای دیجیتال در هاوینگ های گذشته دارند.
هاوینگ بیت کوین تا چه زمانی ادامه می یابد؟
بر اساس برآوردها، آخرین هاوینگ در سال ۲۱۴۰ رخ خواهد داد. در آن زمان، کل ۲۱ میلیون بیت کوین موجود، عرضه شده و هیچ کوین بیشتری، ایجاد نخواهد شد. بدین ترتیب، ماینرها صرفا کارمزد تراکنش ها را به عنوان پاداش دریافت خواهند کرد.
چگونه باید برای هاوینگ بیت کوین آماده شد؟
سرمایه گذاران باید به طور کامل وضعیت بیت کوین را تحلیل کرده و عوامل کلیدی را که می توانند بر قیمت بیت کوین تاثیر بگذارند، در نظر بگیرند. به طور مثال، باید به تاثیر ETF بیت کوین به عنوان محرک جدید قیمت که در طی رویدادهای قبلی هاوینگ اجرا نشده بودند، توجه کرد.