معامله ارزهای مطرح خارجی در بازارهای مالی و به‌ویژه بازار فارکس، از شهرت زیادی بین معامله‌گران برخوردار است. از طرفی در طی سال‌های اخیر، بازار ارزهای دیجیتال به دلیل قابلیت‌ها و محبوبیت زیاد خود بین تریدرها، از جایگاه مطلوبی برخوردار شده است. در این مقاله قصد داریم دو بازار کریپتو و فارکس را از جنبه‌های مختلف مورد ارزیابی قرار داده و تفاوت فارکس و کریپتو و شباهت‌های آنها را بیان کنیم تا شما بتوانید با شناخت کامل آنها، از فرصت‌های این دو بازار، حداکثر استفاده را ببرید. با ما همراه باشید.
فارکس و کریپتو چیست؟
فارکس ، بازاری مالی است که شما می‌توانید در این بازار، جفت‌ارزهای مهم بین‌المللی را معامله کنید. در واقع، در این بازار یک ارز خارجی به ارزی دیگر تبدیل می‌شود. خریدوفروش ارزهای مختلف در بازار فارکس، با نام ترید در فارکس شناخته می‌شود. این بازار، بزرگ‌ترین بازار مالی جهان از حیث حجم معاملات روزانه است، به‌نحوی‌که روزانه حدود ۷.۵ تریلیون دلار در این بازار معامله می‌شود.
کریپتو، کوتاه شده کریپتوکارنسی یا همان ارزهای دیجیتال است که در آن، مجموعه‌ای از تراکنش‌ها در یک سیستم غیرمتمرکز به‌جای یک نهاد واحد یا مرکزی، ثبت و راستی‌آزمایی می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر، ارزهای دیجیتال، یک دارایی غیرفیزیکی هستند، اما از کارایی بسیار بالایی برخوردار هستند. بسیاری از ارزهای دیجیتال، تراکنش‌های خود را در بستری به نام بلاک‌چین انجام می‌دهند. این رویه باعث کاهش ریسک و از بین رفتن واسطه‌ها و در نتیجه کاهش کارمزد تراکنش‌ها می‌شود.
تفاوت فارکس و کریپتو چیست؟
بازارهای کریپتو و فارکس ، علی‌رغم شباهت‌هایی که با یکدیگر دارند، اما تفاوت‌های قابل‌توجهی نیز دارند.
در این قسمت، مهم‌ترین تفاوت فارکس و کریپتو را بررسی می‌کنیم:
مشارکت‌کنندگان بازار
مشارکت‌کنندگان متعددی در بازار فارکس حضور دارند که از جمله، می‌توان به بانک‌های مرکزی و تجاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها، بروکرها و تریدرهای خرد اشاره کرد. مشارکت‌کنندگان مختلف در بازار فارکس، نقش مهمی در این بازار دارند. به‌طور مثال، بانک‌های تجاری، قطب اصلی تسهیل‌کننده تبادل جفت‌ارزهای خارجی در حال معامله در سطح بین‌المللی هستند. بانک‌های مرکزی به قصد سودآوری وارد این بازار نشده‌اند، بلکه به دنبال تثبیت نرخ ارزهای خارجی ملی بوده که این عامل بر وضعیت اقتصادی کشورها تأثیر می‌گذارد.
در بازار ارزهای دیجیتال، پنج نوع مشارکت‌کننده شامل صرافی ارز دیجیتال، ماینرها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، تریدرها و هولدرها حضور دارند. صرافی‌های ارز دیجیتال، بازارهای دیجیتالی هستند که شما می‌توانید در این بازارها، ارزهای دیجیتال را خریدوفروش کنید. ماینرهای کریپتو، افراد یا شرکت‌هایی هستند که بلوک‌های مورد استفاده و تکمیل شده تراکنش‌ها را در شبکه بلاک‌چین، راستی‌آزمایی می‌کنند. تریدرهای ارز دیجیتال، به دنبال کسب سود بر اساس نوسانات و حرکت قیمت ارز دیجیتال هستند و مالک کوین‌های بازار کریپتو نیستند. هولدرهای ارز دیجیتال، سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی هستند که با مشاهده چشم‌انداز و پروژه‌های بازار کریپتو، ارزهای دیجیتال این بازار را به امید کسب سود در بازه بلندمدت، خریداری و نگهداری می‌کنند.
ارزش بازار
در بازار کریپتو، ارزهای دیجیتال به تقویت پروژه‌های مختلف بلاک چین کمک می‌کنند، درحالی‌که فارکس، به دنبال تثبیت و تقویت اقتصادهای جهان است. یکی از مزیت‌هایی که ساتوشی ناکاموتو هنگام ارائه بیت کوین ایجاد کرد، لجر شفاف مالکیت ارزهای دیجیتال بود. بدین ترتیب، می‌توان به‌سادگی اندازه بازار ارزهای دیجیتال را تعیین کرد.
کل ارزش بازار کریپتو، حدود ۳ تریلیون دلار است. در واقع، پس از گذشت ۱۲ سال، این بازار به مارکت کپ (Market Capitalization) 1 تریلیون دلاری رسید. اما تنها پس از گذشت ۱۱ ماه، ارزش آن دو تریلیون دلار دیگر افزایش یافت. کل ارزش بازار کریپتو، با سرعت بالایی در حال افزایش است.
از طرف دیگر، تعیین ارزش بازار فارکس دشوارتر از کریپتو است. بر اساس برآورد اقتصاددانان، کل ارزش اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۷، حدود ۸۰ تریلیون دلار بوده است. بر اساس گزارش بانک BIS که حجم معاملات ارزهای جهان را در هر بازه سه ساله برآورد می‌کند، متوسط حجم معاملات روزانه بازار فارکس، حدود ۶.۶ تریلیون دلار است. همچنین کل مارکت کپ این بازار، بالغ بر ۲.۴ کوادریلیون دلار است.
ساختار بازار
ساختار هر دو بازار کریپتو و فارکس ، وابسته به تغییرات عرضه و تقاضا است. این موضوع برای تریدرها و سرمایه‌گذاران به این معنی است که امکان تغییر قیمت‌ها بر اساس این دو عامل و بدون نیاز به تأیید نهادهای دولتی وجود دارد. هر دو بازار به‌صورت غیرمتمرکز هستند. نبود یک نهاد مرکزی حاکم بر بازار، به‌عنوان یک نقطه قوت به‌خصوص در مورد ارزهای دیجیتال، تلقی می‌شود.
ارزهای دیجیتال، صرفاً در محیط دیجیتال و در بستر بلاک‌چین وجود دارند. تراکنش‌های خریدوفروش ارزهای دیجیتال در بلاک‌چین ثبت شده و نهایی‌شدن یک تراکنش، وابسته به‌راستی آزمایی ماینرها و اضافه‌شدن آن به بلاک‌چین است.
نوسان قیمت
هنگام ارزیابی ریسک و سود احتمالی در هر بازار، شناخت نوسان ذاتی آن، اهمیت ویژه‌ای دارد. هر دو بازار کریپتو و فارکس ، شهرت زیادی به‌خاطر نوسانات بالای قیمت خود دارند، هر چند که نوسان این دو بازار، یکسان و مشابه نیست.
نوپا بودن بازار ارزهای دیجیتال در دنیای امور مالی در کنار عوامل دیگر موجب شده است تا ارزهای دیجیتال در معرض تغییرات بزرگ و بعضاً بسیار شدید قیمت در یک سشن معاملاتی قرار گیرند. عوامل بیرونی، احساسات بازار، اخبار قانون‌گذاری یا پیشرفت‌های فناوری می‌توانند باعث جهش یا افت قابل‌توجه قیمت کوین‌ها شوند. هر سرمایه‌گذاری که قصد سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال را دارد، باید از این نوسان آگاه بوده و استراتژی متناسب با این نوسان قیمت را طراحی کند.
تریدرها در ترید فارکس، تغییرات قیمتی متعددی را تجربه می‌کنند، اما پیش‌بینی‌پذیری این الگوها، بیشتر از ارزهای دیجیتال است. ممکن است حجم بالای تریدهای روزانه در بازار فارکس، به‌عنوان حائلی در برابر نوسان‌های شدید قیمت عمل کند. البته فرصت‌هایی مانند اهرم گیری در این بازار باعث شده است تا بسیاری از تریدرها مجذوب ترید ارزهای خارجی شوند.
زمان فعالیت بازار
ساعات فعالیت بازار فارکس، دوره‌های زمانی مشخصی هستند که طی آن سرمایه‌گذاران و معامله‌گران می‌توانند تریدها و تراکنش‌های خود را در این بازار انجام دهند. بازار فارکس طی ۵ روز هفته دایر بوده و روزهای آخر هفته (شنبه و یکشنبه) تعطیل است. برای تریدرهای ایرانی، ساعات کاری این بازار در دو نیمه اول و دوم سال، متفاوت است. تریدرهای ایرانی می‌توانند از ساعت ۲.۳۰ نیمه شب دوشنبه لغایت ساعت ۲.۳۰ نیمه شب شنبه در نیمه اول سال در بازار فارکس ترید کنند. همچنین در نیمه دوم سال نیز بازار فارکس از ساعت ۱.۳۰ دوشنبه تا ۱.۳۰ شنبه دایر است.
بهترین زمان معامله در بازار فارکس، هنگامی است که بازار فعال بوده و تریدرهای بسیار زیادی در حال باز کردن و بستن پوزیشن‌های خود هستند و حجم بزرگی از تریدها در حال انجام است. می‌توان بازار فارکس را به چهار سشن معاملاتی بزرگ شامل سشن سیدنی، سشن توکیو، سشن لندن و سشن نیویورک تقسیم کرد.
اما در بازار ارزهای دیجیتال، امکان معامله طی ۲۴ ساعت شبانه‌روز و ۷ روز هفته به‌صورت مداوم وجود دارد.
نقدینگی
بازار فارکس، شهرت زیادی به‌خاطر پایایی و نقدینگی بالای خود دارد. از طرفی، بازار ارزهای دیجیتال از نظر حجم معامله کوچک‌تر از بازار فارکس است و در نتیجه، بازار فارکس از نوسان کمتر و نقدینگی بیشتری برخوردار است.
مقایسه ریسک معامله در کریپتو و فارکس
در جدول زیر، ریسک معامله در هر دو بازار کریپتو و فارکس از جنبه‌های مختلف بررسی شده است.
| بازار فارکس | بازار کریپتو |
| ریسک نرخ مبادله:
تریدرهای فارکس در معرض ریسک نرخ مبادله قرار دارند، زیرا آنها یک ارز را در ازای ارز دیگر معامله می‌کنند. نرخ مبادله به‌سرعت با توجه به عواملی همچون افشای اطلاعات اقتصادی، تغییرات جغرافیایی – سیاسی و احساسات بازار تغییر می‌کند. عدم پیش‌بینی صحیح این عوامل، احتمال زیاد تریدرها را افزایش می‌دهد. |
ریسک نوسان بالا:
نوسان بالای قیمت، جزو شاخصه‌های اصلی بازار کریپتو است. ممکن است قیمت‌ها در یک بازه زمانی کوتاه، به‌سرعت نوسان پیدا کنند و باعث سود بزرگ و البته زیان شدید شوند. |
| ریسک اهرم:
اهرم علی‌رغم اینکه می‌تواند باعث افزایش سود شود، اما می‌تواند باعث افزایش زیان نیز شود. تریدرهایی که از اهرم استفاده می‌کنند، باید به‌شدت مراقب باشند، زیرا هر گونه نوسان منفی و ناچیز قیمت، می‌تواند زیان‌های بزرگی به همراه داشته باشد. |
ریسک قانون‌گذاری:
محیط قانون‌گذاری در مورد ارزهای دیجیتال، در کشورهای مختلف متفاوت بوده و در حال تغییر است. قابلیت دسترسی و نقدینگی بازار ارزهای دیجیتال، تحت‌تأثیر قوانین جدید، ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های مختلف قرار دارد. |
| ریسک نرخ بهره:
ممکن است بازار تبادل ارزهای خارجی، تحت‌تأثیر نرخ بهره‌ای که توسط بانک‌های مرکزی اعلام می‌شود، قرار گیرد. اختلاف نرخ بهره بین جفت‌ارز خارجی، می‌تواند بر ارزش یک خارجی تأثیر بگذارد. |
ریسک امنیتی:
یکی از نگرانی‌های مهم در ترید ارزهای دیجیتال، امکان هک شدن، کلاه برداری و سرقت است. تریدرها باید مراقبت‌های امنیتی شدیدی برای محافظت از ولت‌ها و دارایی‌های دیجیتالی خود، در پیش بگیرند. |
| ریسک رویدادهای اقتصادی:
رویدادها و حوادث اقتصادی مانند تغییر سیاست‌های دولتی، عرضه آمارهای اقتصادی (مانند GDP، تورم و اشتغال) و تغییرات سیاسی و بین‌المللی، تأثیر زیادی بر نرخ ارزهای خارجی دارند. تریدرهای فارکس باید از این تغییرات و تأثیرات احتمالی آنها آگاه باشند. |
ریسک نقدینگی:
باتوجه‌به نقدینگی کم در برخی از ارزهای دیجیتال (به‌خصوص ارزهای کمتر شناخته‌شده) و وجود صرافی‌های کوچک، ممکن است انجام تریدهای بزرگ بدون تأثیر قابل‌توجه بر قیمت، دشوار باشد. |
| ریسک بروکر:
انتخاب بروکر مناسب برای معاملات فارکس، بسیار مهم است. به‌منظور کاهش خطر کلاه برداری، رفتار غیراخلاقی یا ورشکستگی، تریدرها باید با تحقیق کافی، بروکر شناخته‌شده و معتبری را انتخاب کنند. |
ریسک احساسات بازار:
استوری‌های جدید، ترندهای رسانه‌های اجتماعی و احساسات بازار، همگی تأثیر مهمی بر ارزش ارزهای دیجیتال دارند. ممکن است تغییرات شدید قیمت تحت‌تأثیر تغییرات ناگهانی در احساسات کاربران رخ دهند. |
| ریسک فناوری
ممکن است کارایی و ارزش برخی از ارزهای دیجیتال تحت‌تأثیر مسائلی همچون تراکم شبکه، نقایص نرم‌افزاری و هارد فو رک‌ها قرار گیرد. |
|
|
ریسک سرمایه‌گذاری ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال بر اساس ماهیت خود، بسیار پر نوسان بوده و از طرفی به‌دلیل تعداد بالای پروژه‌ها، ممکن است برخی از پروژه‌ها اسکم باشند، بنابراین این امکان وجود دارد که تریدرها در صورت عدم تحقیق کافی و ناآگاهی از شرایط بازار کریپتو، کل سرمایه خود را از دست بدهند. |
بهترین راه برای معامله ارزهای دیجیتال
برای موفقیت در ترید ارزهای دیجیتال، رویکردهای مشخصی وجود دارند که تریدرها باید از این روش‌ها تبعیت کنند:
تحقیق عمیق
انجام تحقیق جامع پیش از مشارکت در یک پروژه کریپتویی ضروری است. ارزیابی فناوری اصلی، کاربردها، ارزش بازار، حجم معامله و عملکرد دارایی‌های دیجیتال درگذشته، حائز اهمیت است.
متنوع‌سازی پورتفوی
توصیه می‌شود جهت کاهش تأثیر زیان‌های احتمالی، حتی‌الامکان سرمایه خود را در چند پروژه کریپتویی بزرگ و خوش‌آتیه، توزیع کنید. از سرمایه‌گذاری صرفاً در یک ارز دیجیتال، خودداری کنید.
آگاهی کامل از روندهای بازار
بررسی دقیق روندهای بازار، اخبار و رویدادهای تأثیرگذار بر ارزش ارزهای دیجیتال، ضروری است. توصیه می‌شود در مورد رویه قانون‌گذاری در حوزه کریپتو و همکاری‌های بزرگ که بر بازار تأثیرگذار هستند، اطلاع داشته باشید.
استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک
می‌توانید با استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک همچون سفارش‌های حد سود و حد ضرر، ریسک معاملات خود را به حداقل برسانید. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا در صورت پیش‌بینی اشتباه روند قیمت، از گزند نوسان‌های بزرگ قیمت، مصون باشید.
نحوه معامله در ارزهای دیجیتال
شما می‌توانید از دو گزینه صرافی متمرکز (CEX) و صرافی غیرمتمرکز (DEX) برای معامله ارزهای دیجیتال استفاده کنید. یک صرافی متمرکز، پلتفرم برای خرید، فروش و ترید ارزهای دیجیتال است. این نوع صرافی، به‌عنوان واسطی عمل کرده که قیمت‌های پیشنهادی خریداران را با قیمت‌های عرضه فروشندگان تطبیق داده و توسط یک نهاد مرکزی همانند یک مؤسسه مالی معمولی، کنترل و مدیریت می‌شود. این صرافی‌ها، فرصت خرید ارزهای دیجیتال را با ارزهای فیات یا سایر ارزهای دیجیتالی که کاربران دارند، مهیا می‌کنند.
صرافی غیرمتمرکز، این امکان را به افراد می‌دهد تا ارزهای دیجیتال خود را به طور مستقیم و بدون هیچ واسطه‌ای از طریق معامله همتا به همتا (P2P) ترید کنند. در این صرافی، شما ارز دیجیتال یا ارز فیات خود را در ازای خرید ارز دیجیتال موردنظر خود، معامله می‌کنید. در این پلتفرم‌ها، فناوری بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند، حاکم بر تبادل دارایی‌ها هستند.
بهترین روش معامله در فارکس
تریدرها همانند بازار کریپتو، می‌توانند با رعایت نکات زیر در بازار فارکس نیز به موفقیت برسند.
طراحی یک برنامه معاملاتی دقیق
طراحی یک استراتژی منسجم با تحلیل بازار، مدیریت ریسک دقیق و شناخت کامل از میزان ریسک‌پذیری خود، ضروری است.
تسلط بر تکنیک‌های مدیریت ریسک
همانند بازار کریپتو، اکیداً توصیه می‌شود از راهکارهایی همچون حد سود و حد ضرر برای مقابله با زیان‌های احتمالی این بازار استفاده کنید.
آگاهی از اخبار بازار
در بازار فارکس، اطلاع از اخبار لحظه‌به‌لحظه در حوزه‌های تأثیرگذار بر قیمت جفت‌ارزهای خارجی مانند انتشار داده‌های اقتصادی، سیاست‌های بانک‌های مرکزی و تغییرات ژئوپلیتیک ضروری است.
استفاده از بروکر معتبر
حتماً از بروکری قابل‌اعتماد و معتبر استفاده کنید. همچنین از مطلوب‌بودن اسپردها و کارمزدهای آن نیز اطمینان حاصل کنید.
نحوه معامله در فارکس
عموماً معامله در فارکس از طریق بروکرهای آنلاین انجام شده که کلیه خدمات خود را توسط یک پلتفرم ارائه می‌کنند. لازم است تا وقت کافی صرف یافتن بروکری مطمئن کنید که خدمات مورد نیاز شما را نیز ارائه می‌کند. برخی از مطرح‌ترین بروکرهای فارکس شامل IG، eTORO و Interacive Brokers هستند.
شما ابتدا باید یک حساب کاربری باز کرده و با مشخصات پلتفرم آشنا شوید. سپس همانند یک صرافی کریپتویی متمرکز، سرمایه موردنظر خود را به پلتفرم منتقل کرده و سپس وارد معامله شوید. بسیاری از پلتفرم‌های معتبر فارکس همانند صرافی‌های ارز دیجیتال، دارای گزینه معامله دمو هستند که شما می‌توانید استراتژی‌های خود را در آن قسمت بیازمایید و نقاط ضعف و قوت آنها را بیابید.
کلام پایانی
به‌طورکلی انتخاب بین بازار کریپتو و فارکس به شما بستگی دارد. میزان ریسک‌پذیری، دانش و اطلاعات لازم از این بازارها، دسترسی به پلتفرم‌های معاملاتی و نگاه تریدری یا سرمایه‌گذاری و بسیاری از عوامل دیگر، نقش مهمی در انتخاب بازار کریپتو و فارکس دارد. در این مقاله، تلاش شد تا معرفی کلی و کاملی در مورد این دو بازار مالی پرطرفدار ارائه شود.
سوالات متداول
آیا فارکس پرسود تر از کریپتو است؟
نمی توان جواب قطعی به مطلوب تر بودن کریپتو یا فارکس به خصوص برای معامله‌گران تازه کار داد، زیرا این عامل کاملا بستگی به شرایط فردی و ریسک پذیری تریدر دارد.
تشابه کریپتو و فارکس چیست؟
هر دو بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا عمل می کنند و خریداران و فروشندگان، نیاز به اخذ تاییدیه از هیچ نهاد متمرکزی ندارند.
آیا فارکس پرریسک تر از کریپتو است؟
هر دو بازار، جزو پرریسک ترین بازارهای مالی محسوب می شوند، اما نوسان زیاد و فقدان قانون متمرکز در ارزهای دیجیتال موجب شده است تا این بازار، ریسک بیشتری داشته باشد.
چگونه می توان در کریپتو و فارکس معامله کرد؟
برای معامله در فارکس و کریپتو، کافی است در یک بروکر مطمئن (برای فارکس) و یک صرافی کریپتویی معتبر (برای ارزهای دیجیتال) ثبت نام کرده و سپس مقدار سرمایه موردنظر خود را به آن پلتفرم منتقل کنید. سپس می توانید وارد معامله شوید.
